Kolegij
U kolegiju nuklearna medicina i fizika studenti će se upoznati s radom specijalističkog područja nuklearne medicine i upoznati s fizikalnim osnovama nuklearno medicinske i radiološke dijagnostike. Studenti će se upoznati s vrstama radionuklida (RN) obzirom na vrstu radioaktivnog raspada i na svrhu primjene, upoznati najčešće korištene RN (tehnecij-99m, radioizotopi joda, fluor-18, lutecij-177, galij-68). Steći će osnovna znanja iz klasične nuklearne medicine (scintigrafija kostiju, bubrega, slinovnica), nuklearne kardiologije i neurologije, upoznati se s hibridnim metodama (SPECT/CT i PET/CT) i naučiti njihovu primjenu. Također će se upoznati s radionuklidnom terapijom na primjeru štitnjače, prostate i neuroendokrinih tumora.
Nakon položenog predmeta studenti će moći:
- usporediti svojstva radionuklida i preporučiti radiofarmake za dijagnostiku i terapiju
- sintetizirati način proizvodnje generatorskih i ciklotronskih radiofarmaka
- predvidjeti principe zaštite od zračenja, obzirom na vrstu zraka, pri radu s otvorenim izvorima zračenja;
- preporučiti postupke zaštite od zračenja u slučaju kontaminacije odnosno neželjenog nuklearnog događaja,
- usporediti hibridne uređaje koji se upotrebljavaju u nuklearnoj medicini
- preporučiti dijagnostički postupak obzirom na kliničku sliku
- kreirati dijagnostički i terapijski algoritam za bolesti štitnjače
- izabrati specifične protokole vezane uz pripremu i snimanje bolesnika
- vrednovati kliničku primjenu PET/CT-a (onkologija, neurologija),
- preporučiti interdisciplinarnu suradnju različitih specijalista pri upućivanju i očitavanju dijagnostičkih pretraga
Šiško Markoš I. i suradnici, Nuklearna medicina, Zagreb, 2024.
Brnjas-Kraljević J. Struktura materije i dijagnostičke metode. Medicinska naklada, Zagreb 2001. (SMDM)
Fučkan I. Magnetska rezonancija, Priprema i planiranje pregleda, 2012. (MR)
Dražen Huić, Damir Dodig, Zvonko Kusić Klinička nuklearna medicina. Zagreb, Medicinska naklada (NUK), treće, obnovljeno i dopunjeno izdanje
Breyer B. Medicinski dijagnostički ultrazvuk, Uvod u fiziku i tehniku, Školska knjiga, Zagreb, 1991
Zabel H Medical physics. Volume 1: Physical Aspects of Organs and Imaging, Walter de Gruiter, 2017
Zabel H Medical physics. Volume 2: Radiology, Lasers, Nanoparticles and Prosthetics, Walter de Gruiter, 2017
Pravo pristupa završnom ispitu iz kolegija ostvaruje redoviti student kojem je nositelj kolegija ovjerio izvršenje svih propisanih nastavnih obveza iz kolegija sukladno Pravilniku o studijima i studiranju.
Svaki ispit i konačnu ocjenu čine tri dijela: kontinuirano usmeno i pismeno ispitivanja znanja i vještina za vrijeme nastave (20% konačne ocjene), te praktični (30% konačne ocjene) i pismeni ispit (50% konačne ocjene) koji se održavaju na kraju nastave.
Način stjecanja bodova: Kontinuirana aktivnost u nastavi
Brojčana ljestvica ocjenjivanja studentskog rada: izvrstan (5) od 90% do 100%; vrlo dobar (4) od 80 do 89,9%; dobar (3) od 65 do 79,9%; dovoljan (2) od 50 do 64,9%; nedovoljan (1) od 0 do 49,9%
Detaljan prikaz ocjenjivanja unutar Europskoga sustava za prijenos bodova
| Vrsta aktivnosti | ECTS bodovi | Udio ocjene (%) |
Kontinuirano usmeno i pismeno ispitivanja znanja i vještina za vrijeme nastave | 0,8 | 20% |
| Ukupno tijekom nastave | ||
| Praktični dio završnog ispita | 1,2 | 30% |
| Pismeni dio završnog ispita | 2 | 50% |
| UKUPNO BODOVA (nastava + završni ispit) | 4 ECTS |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Objasniti narav elektromagnetskog vala | SMDM | 1.2.1 | 4-5 |
Opisati strukturu atoma i elektronskog omotača | SMDM | 1.3 | 8-13 i 16-17 |
Razlikovati neionizirajuće i ionizirajuće elektromagnetsko zračenje | SMDM | 1.6 | 26 |
Navesti i opisati interakcije elektromagnetskog zračenja i tvari | SMDM | 1.6.1 i 1.6.2 | 26-30 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Opisati strukturu atomske jezgre | SMDM | 1.7 | 30-32 |
Navesti i opisati vrste radioaktivnog raspada | SMDM | 1.8 | 32-35 |
| Opisati zakon radioaktivnog raspada | SMDM | 1.9 | 35-36 |
Ishodi učenja
|
| Poglavlje | Stranice |
| Opisati interakciju nabijenih čestica i tvari | SMDM | 3.3.1 | 97-98 |
Opisati nastanak kočnog zračenja | SMDM | 3.2.3 | 80-81 |
Opisati nastanak karakterističnog zračenja | SMDM | 3.2.4 | 81-82 |
Prepoznati i opisati spektar kočnog zračenja | SMDM | 3.2.3 | 80-81 |
Prepoznati i opisati spektar karakterističnog zračenja | SMDM | 3.2.4 | 81-82 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Opisati magnetska svojstva atomske jezgre: magnetski moment jezgre, giromagnetski odnos, spin, spinski kvantni broj | SMDM | 1.7 i 3.1.2 | 30-31 i 63-65 |
| Razlikovati elektronsku spinsku rezonanciju i nuklearnu magnetsku rezonanciju | SMDM | 3.1 | 62 |
| Objasniti i opisati Larmorovu relaciju | SMDM | 3.1.3 | 65-67 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Definirati narav zvučnog vala | SMDM | 4.1 | 113-115 |
| Opisati jednadžbu zvučnog vala | SMDM | 4.2 | 116 |
| Navesti i opisati pojave koje omogućuju primjenu ultrazvuka u medicini | SMDM | 4.4 | 118-122 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Izložiti razliku planarne scintigrafije i tomografije. | NUK | 2-4 | 7-52 |
Opisati princip rada generatora na primjeru eluacije 99Mo/99mTc generatora | NUK | 2-4 | 7-52 |
Izložiti nekoliko radiofarmaka obilježenih tehnecijem | NUK | 2-4 | 7-52 |
Opisati princip rada ciklotrona i nabrojiti najčešće izotope koji se ciklotronski proizvode, a koriste se u nuklearnoj medicini. | NUK | 2-4 | 7-52 |
Identificirati dijelove gama kamere i objasniti ulogu svakog pojedinog
|
NUK |
2-4 |
7-52 |
Opisati princip rada PET/CT uređaja – anihilacija fotona |
NUK |
2-4 |
7-52 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Podijeliti benigne i maligne bolesti štitnjače | NUK | 5 | 53-98 |
Objasniti parametre primarnog hiperparatireoidizma
| NUK | 6 | 99-104 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Objasniti princip nakupljanja RF u kostima | NUK | 7 | 105-161 |
| Biti u stanju odrediti protokol snimanja ovisno o patologiji | NUK | 7 | 105-161 |
| Razlikovati kliničke entitete koštane patologije | NUK | 7 | 105-161 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Opisati princip djelovanja PET/CT-a
| NUK | 14 | 269-299 |
Opisati svojstva FDG-a i usporediti svojstva glukoze i FDG-a | NUK | 14 | 269-299 |
Raščlaniti biodistribuciju FDG-a u tijelu | NUK | 14 | 269-299 |
Nabrojiti indikacije za PET/CT s FDG-om
| NUK |
14 | 269-299 |
Protumačiti kako staging PET/CT-om može utjecati na terapiju | NUK |
14 | 269-299 |
Opisati praćenje učinka terapije i radioterapije | NUK | 14 | 269-299 |
Iskazati definiciju i interpretirati pojam SUV-a | NUK | 14 | 269-299 |
Objasniti važnost PET/CT-a kod karcinoma pluća
| NUK |
14 | 269-299 |
Objasniti važnost PET/CT-a kod limfoma | NUK |
14 | 269-299 |
Objasniti važnost PET/CT-a kod melanoma, specifičnost kod snimanja | NUK | 14 | 269-299 |
Navesti primjenu Ga-68 kod NET-ova | NUK | 14 | 269-299 |
Ishodi učenja
|
Nabrojiti SPECT i PET radiofarmake za perfuzijsku scintigrafiju mozga |
Opisati princip djelovanja radiofarmaka koji se koriste u oslikavanju mozga. |
Navesti indikacije za perfuzijsku scintigrafiju mozga |
Opisati obrasce ispada perfuzije kod Alzheimerove bolesti |
Navesti radiofarmake koji se koriste u detekciji moždane smrti. |
Protumačiti prednosti 99mTc-HMPAO u detekciji moždane smrti u odnosu na druge RF |
Opisati scintigrafiju dopaminskih receptora kod Parkinsonovih sindroma |
Opisati način rada i put radionuklidne cisternografije |
Opisati ulogu perfuzijske scintigrafije mozga kod psihijatrijskih bolesnika |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Moći definirati elemente primarnog hiperparatireoidizma | NUK | 6 | 99-104 |
| Objasniti osnovne principe scintigrafije doštitnih žlijezda | NUK | 6 | 99-104 |
| Moći definirati bolesti nadbubrežnih žlijezda | NUK | 12 | 241-247 |
| Naučiti primijeniti odgovarajući dijagnostički postupak kod bolesti nadbubrežnih žlijezda | NUK | 12 | 241-247 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Objasniti princip rada ultrazvuka | NUK | 5 | 73-77 |
| Opisati ultrazvučne promjene u štitnjači | NUK | 5 | 73-77 |
| Znati procijeniti koje čvorove treba punktirati | NUK | 5 | 73-77 |
|
|
|
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Objasniti principe terapijske primjene MIBG-a | NUK | 17-19 | 315-341 |
| Objasniti principe receptorske terapijske primjene obilježenih peptida | NUK | 17-19 | 315-341 |
| Objasniti principe palijacije koštane boli radionuklidima | NUK | 17-19 | 315-341 |
| Analizirati princip liječenja kastracijskih rezistentnog karcinoma prostate | NUK | 17-19 | 315-341 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Razlikovati vrste radionuklidne terapije obzirom na zračenje koje se emitira | NUK | 17-19 | 315-341 |
| Protumačiti terapijske dosege radionuklidne terapije | NUK | 17-19 | 315-341 |
| Objasniti kako se trijažiraju bolesnici za radionuklidnu terapiju | NUK | 17-19 | 315-34106 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Navesti glavne dijelove scintilacijske gama kamere | SMDM | 3.3.7.2 | 105-106 |
| Opisati princip snimanja u PET-u | SMDM | 3.3.7.4 | 106-107 |
| Opisati princip rada scintilacijskog brojača | SMDM | 3.3.8.2 | 109 |
| Opisati princip rada detektora zračenja – ionizacijske komore | SMDM | 3.3.8.1 | 108 |
Ishodi učenja
|
| Poglavlje | Stranice |
| Opisati način rada uređaja za kompjuteriziranu tomografiju | SMDM | 3.2.11 | 92-95 |
| Opisati nastanak slike u kompjuteriziranoj tomografiji, CT | SMDM | 3.2.11 | 92-95 |
Ishodi učenja
|
| Navesti i opisati artefakte kod MR snimanja |
| Objasniti i opisati biološke učinke magnetskih polja |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Opisati fizikalne aspekte metode mjerenja Dopplerova pomaka | SMDM | 4.7 | 127-129 |
| Navesti i opisati biološka oštećenja uzrokovana ultrazvukom | SMDM | 4.8 | 129-130 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Opisati princip limfoscintigrafije | NUK | 16 | 311-314 |
Navesti indikacije za limfoscintigrafiju i sentinel limfnog čvora | NUK | 16 | 311-314 |
|
| ||
| |||
Opisati važnost nuklearne medicine u dg krvarenja iz probavnog trakta, plućne embolije i torzije testisa | NUK | 9 10 11 |
191-197 199-223 232
|
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Opisati hepatobilijarnu scintigrafiju s derivatima iminodioctene kiseline | NUK | 10 | 199-223 |
Izložiti indikacije za BRIDU | NUK | 10 | 199-223 |
Opisati koloidnu scintigrafiju jetre i slezene | NUK | 10 | 199-223 |
Objasniti in vitro i in vivo princip obilježavanja eritrocita | NUK | 10 | 199-223 |
Opisati scintigrafiju hemangioma obilježenim eritrocitima | NUK | 10 | 199-223 |
Opisati scintigrafiju krvarenja iz donjeg GIT-a. | NUK | 10 | 199-223 |
Opisati scintigrafiju Meckelova divertikula | NUK | 10 | 199-223 |
Objasniti scintigrafiju pražnjenja želuca, izložiti indikacije i opisati kruti i tekući obrok | NUK | 10 | 199-223 |
Izložiti indikacije za scintigrafiju slinovnica | NUK | 10 | 199-223 |
Opisati princip rada scintigrafije somatostatinskih receptora | NUK | 18 | 323-326 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Nabrojiti indikacije za scintigrafiju kostiju | NUK | 7 | 225-234 |
Nabrojiti indikacije za scintigrafiju pluća | NUK | 5 | 192-200 |
Nabrojiti indikacije za scintigrafiju dopaminskih receptora mozga | NUK | 9 | 286-290 |
Nabrojiti indikacije za scintigrafiju srca | NUK | 5 | 165-188 |
Objasniti primjenu PET/CT-a za onkologiju i endokrinologiju | NUK | 3 4 13 | 137-141 152-154 344-361 |
Razumijeti rad i svrhu nuklearnomedicinskih pretraga | NUK | 1-17 | 1-429 |
Razumijeti organizaciju rada odjela nuklearne medicine | NUK | 1-17 | 1-429 |
Ishodi učenja
|
Nabrojiti indikacije za scintigrafiju kostiju |
Nabrojiti indikacije za scintigrafiju pluća |
Nabrojiti indikacije za scintigrafiju dopaminskih receptora mozga |
Nabrojiti indikacije za scintigrafiju srca |
Objasniti primjenu PET/CT-a za onkologiju i endokrinologiju |
Razumijeti rad i svrhu nuklearnomedicinskih pretraga |
Razumijeti organizaciju rada odjela nuklearne medicine |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Nabrojiti radiofarmake za scintigrafiju bubrega | NUK | 11 | 225-239 |
Objasniti kako sve računamo separatnu funkciju | NUK | 11 | 225-239 |
Analizirati diuretsku studiju | NUK | 11 | 225-239 |
Objasniti kaptoprilski test | NUK | 11 | 225-239 |
Objasniti segmentalnu podjelu miokarda obzirom na opskrbna područja | NUK | 8 | 165-190 |
Objasniti ireverzibilne i reverzibilne srčane defekte | NUK | 8 | 165-190 |
Objasniti scintigrafiju lijevo desnog shunta | NUK | 8 | 165-190 |
Ishodi učenja
|
| Poglavlje | Stranice |
| Opisati efektivno vrijeme poluraspada | SMDM | 3.3.3 | 100 |
| Opisati karakteristike izotopa za medicinske pretrage pomoću scintilacijske gama kamere. | SMDM | 3.3.7.2 | 105-106 |
| Navesti i opisati izvore zračenja za snimanje pozitronskom emisijskom tomografijom, PET | SMDM | 3.3.7.4 | 106-107 |
| Opisati princip rada ciklotrona | SMDM | 3.3.9.2 | 111-112 |
Ishodi učenja
|
| Poglavlje | Stranice |
| Navesti i opisati fizikalnu veličinu koristimo za kvantificiranje energije koje zračenje predanu po jedinici mase | SMDM | 3.3.4. | 101-102 |
| Navesti i opisati biološka oštećenja koja nastaju pri interakciji zračenja i biološkog organizma | SMDM | 3.3.5 i 3.3.6 | 102-104 |
Ishodi učenja
|
| Poglavlje | Stranice |
| Opisati temeljno načelo rada rendgenske cijevi | SMDM | 3.2.2 | 79-80 |
| Prepoznati i opisati utjecaj anodnog napona na spektar zračenja | SMDM | 3.2.5 | 82-83 |
| Prepoznati i opisati utjecaj struje grijanja na spektar zračenja | SMDM | 3.2.5 | 82-83 |
| Prepoznati i opisati utjecaj filtracije na spektar zračenja | SMDM | 3.2.5 | 82-83 |
| Opisati kako se interakcija X zračenja i tkiva i smanjenje intenziteta može upotrijebiti za razlikovanje tkiva na slici | SMDM | 3.2.6 i 3.2.7 | 84-85 |
| Opisati nastanak slike u klasičnoj rentgenografiji | SMDM | 3.2.8.1 i 3.2.8.2 | 86-87 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Navesti parametre magnetske rezonancije | SMDM | 3.1.4 | 67-71 |
| Navesti i opisati karakteristična vremena za proces magnetske relaksacije | SMDM | 3.1.5 | 71-75 |
| Navesti i opisati glavne dijelove uređaja za magnetsku rezonanciju | MR | 2 | 11-16 |
| Navesti i opisati parametre pulsnih sekvenci | MR | 3.2.1 | 20-23 |
| Navesti osnovne pulsne sekvence | MR | 3.2.2 | 23-27 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Opisati metodu jeke | SMDM | 4.5.2 | 122 |
| Opisati longitudinalnu rezoluciju pri snimanju metodom jeke | SMDM | 4.5.3 | 123-124 |
| Opisati lateralnu rezoluciju pri snimanju metodom jeke | SMDM | 4.5.3 | 123-124 |
| Prepoznati i opisati A, B i M način prikaza snimanja ultrazvukom | SMDM | 4.6.1 | 124-127 |
Ishodi učenja
|
| Poglavlje | Stranice |
Podijeliti benigne i maligne bolesti štitnjače | NUK | 3 | 74-151 |
Kreirati dijagnostičke postupke kod bolesnika s hipotireozom | NUK | 3 | 74-140 |
Kreirati dijagnostičke postupke kod bolesnika s hipertireozom | NUK | 3 | 74-140 |
Klasificirati maligne tumore štitnjače | NUK | 3.4 | 122-141 |
Opisati princip djelovanja radiojodne terapije | NUK | 3.5 | 131-138 |
Objasniti scintigrafiju štitnjače
| NUK | 3 | 101-106 |
Objasniti scintigrafiju paratireoidnih žlijezda i navesti primjere lažno pozitivnih nalaza | NUK | 4 | 148-155 |
Klasificirati benigne bolesti štitnjače | NUK | 3 | 74-140 |
Kreirati dijagnostičke postupke kod bolesnika s hipotireozom | NUK | 3 | 74-140 |
Kreirati dijagnostičke postupke kod bolesnika s hipertireozom | NUK | 3 | 74-140 |
Klasificirati maligne tumore štitnjače | NUK | 3.4 | 122-141 |
Opisati princip djelovanja radiojodne terapije | NUK | 3.5 | 131-138 |
Objasniti scintigrafiju štitnjače
| NUK | 3 | 101-106 |
Objasniti scintigrafiju paratireoidnih žlijezda i navesti primjere lažno pozitivnih nalaza |
NUK |
4 |
148-155 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Objasniti mehanizam akumulacije difosfonatnih spojeva u kosti | NUK | 7 | 226 |
Navesti čimbenike koji utječu na akumulaciju kosti | NUK |
7 |
226 |
Opisati princip scintigrafije kosti | NUK |
7 |
226-227 |
Identificirati statičke i dinamičke snimke
| NUK |
7 |
228 |
Navesti indikacije za dinamičke snimke | NUK |
7 |
228 |
Objasniti receptorsku scintigrafiju na primjeru somatostatinskih receptora | NUK |
12 |
336-340 |
Izdvojiti indikacije za scintigrafiju somatostatinskih receptora | NUK |
12 |
336-340 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Prepoznati i opisati nalaz scintigrafije dopaminskih receptora | NUK | 9 | 286-289 |
Navesti indikacije za scintigrafiju dopaminskih receptora | NUK |
9 |
286-289 |
Opisati postupak izvođenja scintigrafije dopaminskih receptora | NUK |
9 |
286-289 |
Navesti hipoperfuzijske obrasce kod najčešćih demencija (vaskularna, Alzheimerova i frontotemporalna) | NUK |
9 |
271-285 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Objasniti princip hepatobilijarne scintigrafije | NUK | 8 | 243-266 |
| Objasniti scintigrafski princip detekcije krvarenja iz probavnog trakta i detekcije Meckelova divertikula | NUK | 8 | 243-266 |
| Objasniti scintigrafski princip detekcije hemangioma | NUK | 8 | 243-266 |
| Objasniti princip scintigrafije slezene | NUK | 8 | 243-266 |
| Objasniti princip scintigrafije želučanog pražnjenja | NUK | 8 | 243-266 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Izreći definiciju za apsorbiranu dozu | NUK |
17 |
412-413 |
Izreći definiciju za ekvivalentnu dozu | NUK | 17 | 412-413 |
Izreći definiciju za efektivnu dozu | NUK | 17 | 412-413 |
Klasificirati biološke učinke ionizirajućeg zračenja na organizam sisavaca | NUK | 17 | 415-418 |
Objasniti lokalnu radijacijsku ozljedu i akutne učinke zračenja | NUK | 17 | 418-422 |
Objasniti kasne učinke zračenja | NUK | 17 | 422 |
Opisati osnovne postavke zaštite od zračenja | NUK | 17 | 427-429 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
Nabrojiti radiofarmake koji se koriste u oslikavanju srca | NUK |
5 |
165-192 |
Objasniti scintigrafiju srca pod opterećenjem i pod farmakološkim opterećenjem | NUK | 5 | 165-192 |
Nabrojiti lijekove koji se koristi za farmakološko opterećenje | NUK |
5 |
165-192 |
Razlikovati segmentalnu podjelu miokarda obzirom na opskrbna područja | NUK |
5 |
165-192 |
Objasniti primjenu radionuklidne ventrikulografije | NUK | 5
| 176-182
|
Objasniti pojam vijabilnost miokarda | NUK |
5 | 186-188 |
Nabrojiti indikacije za scintigrafiju pluća | NUK |
5 |
192-200 |
Objasniti pojam podudarnosti ventilacijske i perfuzijske scintigrafije pluća | NUK |
5 |
192-200 |
Ishodi učenja
| Udžbenik | Poglavlje | Stranice |
| Nabrojati radiofarmake koji se koriste u detekciji upala | NUK | 14 | 370-380 |
| Navesti indikacije za scintigrafiju obilježenim leukocitima | NUK | 14 | 370-380 |
| Protumačiti vrijednost PET/CT-a s FDG-om kod upala | NUK | 14 | 370-380 |
| Akademska godina | |
|---|---|
| 2025/2026 | Download |